Με μία παράγραφο μόλις 146 λέξεων σε ένα νομοσχέδιο 136 άρθρων λύθηκε ένα πρόβλημα δεκαετιών για εκατοντάδες ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ανατολική Αττική και αίρεται το εμπόδιο πάνω στο οποίο «σκόνταφτε» το υπό εκπόνηση Ειδικό Χωρικό Σχέδιο (ΕΧΣ) για το πυρόπληκτο Μάτι και το Κόκκινο Λιμανάκι, όπως και η αποκατάσταση πολλών κατοικιών. Ωστόσο αδιευκρίνιστο παραμένει τι θα γίνει με τις πληγείσες περιοχές του Προβάλινθου και της Αμπελούπολης.
Ειδικότερα, στην παράγραφο 6 του άρθρου 102 (Διατάξεις δασικής νομοθεσίας) του νόμου 4685/2020 (Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις), που ψηφίστηκε στις 5 Μαΐου από τη Βουλή και δημοσιεύθηκε σήμερα 8 Μαΐου στο ΦΕΚ προβλέπονται τα ακόλουθα:
Στο άρθρο 2 του ν. 4626/2019 (Α’ 141) προστίθεται παράγραφος 15 ως εξής:
«15. Οι εκτάσεις που μεταβιβάσθηκαν δυνάμει των υπ’ αρ. 6165/6-3-1930 και 6166/6-3-1930 συμβολαίων του Συμβολαιογράφου Αθηνών Πέτρου Νικολάου Καββαδία θεωρείται ότι έχουν απωλέσει τον δασικό τους χαρακτήρα και έχουν καταστεί κλήροι εποικισμού από την έκδοση των αποφάσεων του Υπουργού Γεωργίας που συνοδεύουν τα παραπάνω συμβόλαια και διά των οποίων επετράπη η μεταβίβασή τους. Ως προς τον χαρακτήρα τους θεωρούνται αγροτικές εκτάσεις και δεν επανεξετάζονται, όποια μορφή και αν έχουν αποκτήσει σήμερα. Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες για την προστασία των παραπάνω εκτάσεων σύμφωνα με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, ιδίως πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής, αποφάσεις κήρυξης εκτάσεων ως αναδασωτέων, πρωτόκολλα επιβολής ειδικής αποζημίωσης ανακαλούνται αυτοδικαίως. Προκειμένου οι παραπάνω εκτάσεις να ταυτοποιηθούν, λαμβάνεται υπόψη τοπογραφικό διάγραμμα θεωρημένο από τη Διεύθυνση Τοπογραφικών Εφαρμογών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.»
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση:
«Με την παράγραφο 6 επιλύεται το ζήτημα της ταυτοποίησης των εκτάσεων οι οποίες μεταβιβάσθηκαν στα πλαίσια Αγροτικού Κώδικα με άδεια του Υπουργού Γεωργίας για την αγροτική αποκατάσταση ακτημόνων προσφύγων.
Πρόκειται για εκτάσεις που περιλαμβάνονται στα συμβόλαια 6165/1930 και 6166/1930 του συμβολαιογράφου Αθηνών Πέτρου Νικολάου Καββαδία, αποτελούν […], κλήρους της αγροτικής νομοθεσίας και ως εκ τούτου για τις εκτάσεις αυτές εφαρμόζονται οι διατάξεις του Αγροτικού Κώδικα.
Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας επί των εκτάσεων αυτών και τα συνταχθέντα συμβόλαια είναι έγκυρα και ισχυρά. Με την ταυτοποίηση αυτή μπορεί να είναι ξεκάθαρο ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο υπό εκπόνηση Ειδικό Χωρικό Σχέδιο για το Μάτι. H διάταξη επιβάλλεται από λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την ανάταξη και την προστασία των περιοχών που επλήγησαν από τις φονικές πυρκαγιές του 2018 και επιχειρείται να αποφευχθεί η επανεμφάνιση πυρκαγιών αλλά και μελλοντικών φυσικών καταστροφών, που κατά κανόνα ακολουθούν μια τόσο καταστροφική πυρκαγιά (πλημμύρες κ.λπ.) και οι οποίες θα θέσουν σε κίνδυνο εκ νέου ανθρώπινες ζωές».
Αναλυτική έρευνα για τα ακριβή όρια των εκτάσεων που προβλέπονται στα προαναφερθέντα συμβόλαια του 1930 ανάρτησε στις 6 Μαΐου, κάτοικος της περιοχής.
Ξεμπλοκάρει η αποκατάσταση των σπιτιών, προχωρά το ΕΧΣ
Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; «Όλη η περιοχή Κόκκινο Λιμανάκι και το Μάτι που περιλαμβάνονται στα συμβόλαια του συμβολαιογράφου Καββαδία απαλλάσσονται από τις δεσμεύσεις περί δασικής νομοθεσίας, καταπίπτουν οι επικαιροποιημένοι δασικοί χάρτες για τα τμήματα της έκτασης αυτής που είχαν γίνει οριστικά και ακυρώνονται όλες οι πράξεις του δασαρχείου και άλλων υπηρεσιών περί χαρακτηρισμού έκτασης με αποτέλεσμα να μπορεί να πολεοδομηθεί, άρα να ολοκληρωθεί ο Ειδικός Χωρικός Σχεδιασμός που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση. Τον Ιούλιο δηλαδή που οι μελετητές θα παραδώσουν τις μελέτες για τις πυρόπληκτες περιοχές που μπορούν να ενταχθούν θα περιλαμβάνεται το Κόκκινο Λιμανάκι και το Μάτι» εξηγεί στο Παρατηρητήριο για το Μάτι ο Δήμαρχος Ραφήνας – Πικερμίου Βαγγέλης Μπουρνούς.
Με αυτή τη νομοθετική διάταξη «ξεμπλοκάρουν» επίσης οι διαδικασίες αποκατάστασης για εκατοντάδες πυρόπληκτα ακίνητα τα οποία θεωρούνται μέχρι πρότινος ότι βρίσκονται εντός δασικής περιοχής. Σύμφωνα με τον Βαγγέλη Μπορνούς η πρόβλεψη είναι εξίσου σημαντική και για τα υπόλοιπα ακίνητα «τα οποία επειδή δεν ήταν σε δασική περιοχή μπορούσαν να χτιστούν, αλλά θα χτίζονταν άνευ οργανωμένου πολεοδομικού σχεδιασμού, ενώ σήμερα δίνεται η προοπτική να γίνει έναν σύγχρονος οικισμός, με φαρδείς δρόμους για να μην υπάρξει πάλι μποτιλιάρισμα, με κοινόχρηστους χώρους όπου θα μπορούν να συγκεντρωθούν οι κάτοικοι σε περίπτωση άλλης φυσικής καταστροφής. Το σημαντικό δηλαδή είναι ότι μπορεί να γίνει μία σωστή πολεοδομική οργάνωση σύμφωνα με τους κανόνες».
«Το Μάτι απαλλάσσεται επιτέλους από την παράλογη κηδεμονία των Δασικών Υπηρεσιών» αναφέρει σε ανάρτησή της στο facebook η Συντονιστική Επιτροπή Κατοίκων στο Μάτι Αττικής η οποία εδώ και καιρό διεκδικούσε να δοθεί μία λύση στο πρόβλημα.
Ασαφής η κατάσταση για Αμπελούπολη και Προβάλινθο
Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Μαραθώνα Στέργιος Τσίρκας, αναφέρει στο Παρατηρητήριο για το Μάτι ότι η νομοθετική προσθήκη «όντως είναι αισιόδοξη για την περιοχή μας και επιτέλους μετά από δεκαετίες ξεκαθαρίζει το τοπίο. Ξεμπλοκάρουν τουλάχιστον 800 σπίτια στο Μάτι. Σημαίνει ότι μπορεί να προχωρήσει η πολεοδόμηση πολύ πιο εύκολα τώρα. Να προβλέψουμε δρόμους, πλατείες».
«Παρά ταύτα όμως» επισημαίνει ο ίδιος «η πληγείσα περιοχή περιλαμβάνει και άλλες οικιστικές εκτός σχεδίου περιοχές όπως είναι ο Προβάλινθος και η Αμπελούπολη για τις οποίες είμαστε ακόμη σε μία ασαφή κατάσταση. Δεν έχει ξεκαθαρίσει τι γίνεται με αυτές τις περιοχές, που είναι οικιστικές περιοχές διαμορφωμένες πριν από τη δεκαετία του ‘60 με πάρα πολλά σπίτια νόμιμα, με παλιές άδειες οικοδομών. Γι αυτές τις περιοχές δεν έχουμε κάποια εξέλιξη. Ευελπιστούμε δηλαδή ότι και γι αυτές τις περιοχές θα ληφθούν μέτρα ώστε ο κόσμος να μπορεί νόμιμα να φτιάξει και να μείνει στα σπίτια του. Και στις δύο περιοχές αθροιστικά έχουμε γύρω στα 500 σπίτια εκ των οποίων τα 100 είναι με νόμιμες άδειες οικοδομής».
Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο
Όπως αναφέρει ο Στέργιος Τσίρκας στο Ειδικό Χωρικό Σχέδιο που έχει αναλάβει να εκπονήσει το ΤΕΕ περιλαμβάνονται οι περιοχές Κόκκινο Λιμανάκι (ανήκει διοικητικά στο Δήμο Ραφήνας – Πικερμίου), το Μάτι ,η Αμπελούπολη, ο Προβάλινθος, ένα κομμάτι από την Αγία Μαρίνα και το Ζούμπερι, περιοχές που υπάγονται διοικητικά στο Δήμο Μαραθώνα.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που είχε εξασφαλίσει το Παρατηρητήριο για το Μάτι, τέλη Ιανουαρίου οι διαδικασίες αποκατάστασης (ανακατασκευής ή επισκευής) είχαν κολλήσει πλήρως για 267 κτίρια, τα οποία βρίσκονται εντός δασικής περιοχής. Ήτοι, για το 17,2% των κτιρίων για τα οποία έχουν υποβληθεί αιτήσεις Στεγαστικής Συνδρομής από τους ιδιοκτήτες τους.
Υπενθυμίζεται ότι εξαιτίας της φονικής πυρκαγιάς που έπληξε τις περιοχές της Ανατολικής Αττικής ανέκυψε η επείγουσα ανάγκη ολοκλήρωσης της πολεοδόμησης των περιοχών αυτών, για λόγους δημόσιας ασφάλειας, υγείας και προστασίας του περιβάλλοντος. Η σύνταξη ειδικού χωρικού σχεδίου για τις πληγείσες περιοχές ανατέθηκε με την από 24-7-2019 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (όπως κυρώθηκε από το νόμο 4626/2019), στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας με καταληκτική ημερομηνία παράδοσης του σχεδίου την 23η Ιουλίου 2020.
