Το τραύμα, όχι μόνο το σωματικό αλλά και το ψυχικό που φέρουν οι επιζώντες εγκαυματίες από τη φωτιά της 23ης Ιουλίου 2018 στην Ανατολική Αττική, αναδείχθηκε σε κλειστή συζήτηση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 6 Νοεμβρίου στο Ξενοδοχείο Μάτι, μεταξύ παθόντων, συγγενών τους και εθελοντών που ανέλαβαν από τις πρώτες κιόλας μέρες τον συντονισμό της αποκατάστασης των εγκαυματιών και διεκδίκησαν την οικονομική τους στήριξη.
«Αλλάζει όλη σου η ζωή, βλέπεις εφιάλτες, έχεις προβλήματα με τον ύπνο, φαγούρα, ενοχλήσεις», «έχεις αφόρητους πόνους και χρειάζεσαι ηρεμιστικά για να κοιμηθείς», «γίνονται δύσκολα και τα πιο απλά πράγματα της καθημερινότητας, δεν μπορείς να πιάσεις με τα χέρια σου, δεν μπορείς να περπατήσεις», «πρέπει να διαχειριστείς και την εικόνα σου, προς τα παιδιά σου και τον υπόλοιπο κόσμο», «κοιμάσαι και ξυπνάς ένας άλλος άνθρωπος», «είμαστε χρόνια πάσχοντες», «το ψυχικό τραύμα το κουβαλάς για χρόνια», «πλέον το έγκαυμα είναι ένα κομμάτι μου». Αυτές ήταν ορισμένες από τις καθηλωτικές περιγραφές και διαπιστώσεις που ακούστηκαν στη συζήτηση από τους ίδιους τους εγκαυματίες, οι οποίοι συνεχίζουν να ανεβαίνουν τον προσωπικό τους Γολγοθά.
Η εκδήλωση, ήταν μία πρωτοβουλία του Παρατηρητηρίου για το Μάτι και στάθηκε αφορμή να έρθουν στην επιφάνεια όχι μόνο οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς στην καθημερινότητά τους, αλλά και τα κενά στην εκπαίδευση των γιατρών και των νοσηλευτών που τους φρόντισαν, όπως και οι λάθος χειρισμοί και οι παραλείψεις από μεριάς Πολιτείας, που είχαν ως αποτέλεσμα μέχρι πολύ πρόσφατα να επωμίζονται οι ίδιοι το κόστος των απαραίτητων για την αποκατάστασή τους ιατροφαρμακευτικών υλικών (κρέμες ενυδάτωσης, επιθέματα, ρούχα συμπίεσης κά). Επίσης, μόλις χθες 7 Νοεμβρίου, με απόφαση του ΕΟΠΥΥ, κωδικοποιήθηκε και αυτοματοποιήθηκε η διαδικασία προμήθεια των απαραίτητων υλικών, τα οποία πλέον θα χορηγούνται στους εγκαυματίες με ηλεκτρονική συνταγογράφηση και οι προμηθευτές θα πληρώνονται απευθείας από τον ΕΟΠΥΥ.
Μακροχρόνια η αποκατάσταση
Οι 58 επιζώντες εγκαυματίες της Ανατολικής Αττικής μετά από πολύμηνη νοσηλεία και αλλεπάλληλα χειρουργεία, στην πλειονότητά τους, έχουν μπροστά τους τη μακρά πορεία της αποκατάστασης που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων εντατική φροντίδα με κρέμες, εφαρμογή ειδικών πιεστικών ενδυμάτων σχεδόν όλο το 24ωρο, όπως επίσης και τακτικές φυσικοθεραπείες και εργοθεραπείες για τα κινητικά τους προβλήματα. Πολλοί από αυτούς είναι σε παραγωγικές ηλικίες, αλλά εκ των πραγμάτων δεν έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν και να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Οι δε αναπηρικές συντάξεις που ορισμένοι δικαιούνται είναι ιδιαίτερα χαμηλές και ως εκ τούτου αναγκάζονται να καταφύγουν για τη διαβίωσή τους στη χρηματική αρωγή που τους παρέχουν ιδιώτες χορηγοί. «Αν δεν ήταν οι εθελοντές που φέρνουν σε επαφή χορηγούς με εγκαυματίες, αυτοί οι άνθρωποι θα ήταν στο δρόμο», δήλωσε μία εκ των παρευρισκομένων.
Από τη συζήτηση δεν έλειψαν και οι καταγγελίες για άγνοια και κακομεταχείριση από μερίδα του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που ανέλαβε τη θεραπεία τους. «Νιώθω σαν πειραματόζωο», είπε εξοργισμένος ένας εκ των εγκαυματιών που πήρε μέρος στη συζήτηση για να του απαντήσει μία επίσης παθούσα «όλοι μας λίγο έως πολύ νιώθουμε πειραματόζωα». Πάντως αρκετά ήταν και τα σχόλια ικανοποίησης για τη θεραπευτική μεταχείριση που είχαν, λέγοντας ότι υπήρχαν και λαμπρές εξαιρέσεις.
Στη συζήτηση παρενέβη μέσω skype και μία εξειδικευμένη φυσιοθεραπεύτρια από νοσοκομείο της Λωζάνης με μακρά εμπειρία στην αποκατάσταση εγκαυμάτων η οποία το καλοκαίρι βρέθηκε στην Αθήνα και συναντήθηκε με εγκαυματίες από το Μάτι και άλλες περιοχές της Ανατολικής Αττικής. Όπως τόνισε, είναι πολύ κρίσιμο να γίνουν όλα σωστά ειδικά στην αρχή – κάτι που σε ορισμένες περιπτώσεις δεν ήταν ο κανόνας – καθώς «μέσα σε δύο μέρες μπορεί να έχει γίνει έτσι το δέρμα που να μην σου επιτρέπει να κινηθείς». Πάντως η εξειδικευμένη θεραπεύτρια διαπίστωσε κατά την εξέταση των ασθενών και λάθη από μεριάς των ίδιων (π.χ. λάθη στην εφαρμογή των ειδικών πιεστικών ενδυμάτων πάνω στα εγκαύματα), τα οποία μπορεί να οφείλονται στο ότι δεν είχαν πάρει σαφείς και αναλυτικές οδηγίες από τους εδώ θεραπευτές τους.
Πολλά τα ελλείμματα σε σύστημα υγείας και κράτος
Όπως ειπώθηκε από συμμετέχοντα στη συζήτηση με καλή γνώση του συστήματος υγείας, παρότι η ιατρική δεν είναι η επιστήμη του απόλυτου, αλλά του σχετικού, υπάρχει έλλειμμα στην εκπαίδευση των πλαστικών χειρουργών για την αντιμετώπιση των εγκαυμάτων. «Όσο καλύτερα εκπαιδευμένος είσαι, τόσο καλύτερα αποτελέσματα έχεις».
Πάντως όχι μόνο το σύστημα υγείας αλλά ούτε ο κρατικός μηχανισμός ήταν προετοιμασμένος για τη διαχείριση και διευθέτηση των προβλημάτων που ανέκυψαν για τους δεκάδες εγκαυματίες από τις φονικές πυρκαγιές της 23ης Ιουλίου 2018. Ήταν χάρη στις προσπάθειες και τις πιέσεις των δύο άκοπων εθελοντών που τους πλαισιώνουν, που κατάφεραν να πάρουν έκαστος οικονομική στήριξη ύψους 6.000 ευρώ, να αναλάβει το ιδιωτικό κέντρο αποκατάστασης «Θησέας» τις φυσιοθεραπείες τους και φυσικά να αρχίσει να καλύπτει το κράτος, (ο ΕΟΠΥΥ δηλαδή) το κόστος της θεραπείας τους (κρέμες και άλλα υλικά), το οποίο επί ένα χρόνο σχεδόν πλήρωναν από την τσέπη τους. Δηλωτικό είναι επίσης το γεγονός ότι μετά τις «επιτυχίες» που είχαν στις αυτονόητες διεκδικήσεις τους οι εγκαυματίες της Ανατολικής Αττικής, τους προσέγγισαν για να ενώσουν τις προσπάθειές τους και δύο παθόντες από άλλα μέρη της Ελλάδας, οι οποίοι είχαν επίσης τραυματιστεί σε πυρκαγιές και για τους οποίους επί χρόνια δεν υπήρχε σχεδόν καμία πρόνοια. «Εμείς είχαμε… την τύχη να καούμε όλοι παρέα», είπε δηκτικά ένας εκ των εγκαυματιών από το Μάτι.
«Θέλουμε να βοηθήσουμε να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη»
«Υπήρχαν αστοχίες και στο πριν και στο μετά. Ζούμε μια αστοχία», είπε χαρακτηριστικά μια παθούσα από το Μάτι που συμμετείχε στην κουβέντα της Τετάρτης.
Παρά την ταλαιπωρία που έχουν υποστεί και τα γραφειοκρατικά εμπόδια που έχουν ακόμη να υπερπηδήσουν, το βασικό μέλημα των παρευρισκομένων στη συζήτηση ήταν κοινό: Πώς γίνεται να μάθουμε από τα λάθη που έγιναν στην πλάτη τους, ώστε την (απευκταία) επόμενη φορά που συμβεί κάτι παρόμοιο, το εθνικό σύστημα υγείας και ο ευρύτερος κρατικός μηχανισμός να είναι έτοιμος να το αντιμετωπίσει οργανωμένα. Για το λόγο αυτό, ένα από τα κυρίαρχα αιτήματά τους είναι μία συνάντηση με τα υπουργεία Υγείας και Εργασίας. Όπως το εξήγησαν οι εγκαυματίες με τα δικά τους λόγια: «Να τα πούμε όλα για να διορθωθούν τα κακώς κείμενα», «να βοηθήσουμε λέγοντας το τι δεν έχει γίνει, ώστε να μην επαναληφθεί την επόμενη φορά», «πρέπει να βρεθεί ένα κανάλι επικοινωνίας ώστε να μεταφέρουμε τα κακώς κείμενα στην Πολιτεία».
